Ελένη Γιαννακάκη: Ρέκβιεμ για μια Οκτάβια

 

Ελένη Γιαννακάκη

                         Ρέκβιεμ για μια Οκτάβια

     Η Ελένη Γιαννακάκη με τα πέμπτο αυτό μυθιστόρημά της (Εκδόσεις Πατάκη σελ.180) δεν μας παραδίδει μόνο ένα επιπλέον δείγμα της συγγραφικής της δεινότητας αλλά μας αφήνει ένα άκρως διαχρονικό και μοναδικό στη σύλληψή του δημιούργημα παγκόσμιας εμβέλειας. Όλος ο αγώνας της γυναίκας από τον ερωτισμό και την εγκυμοσύνη μέχρι τον τοκετό μέσα από τους μονολόγους μιας θηλυκιάς χταποδίνας και η λέξη στον πληθυντικό δεν αναφέρεται μόνο στο «πολλές φορές» του κεφαλιού αλλά και σ’ αυτά που λένε τα πλοκάμια. Τα οποία η συγγραφέας άλλα αποκαλεί χεράκια και άλλα ποδαράκια, καθώς έχοντας μελετήσει πολύ καλά τη φυσιολογία των συγκεκριμένων μαλακίων, γνωρίζει πολύ καλά πως τα πλοκάμια διαθέτουν ένα αποκεντρωμένο νευρικό σύστημα αφού τα 2/3 από τους 130 εκατομμύρια νευρώνες του χταποδιού βρίσκονται στα νεύρα των πλοκαμιών.

     Αλλά όσο και να ακούγεται παράξενο, ενώ από την αρχή ξεκινάς με την πεποίθηση μιας μεταφυσικής αλληγορίας, σιγά-σιγά μένεις έκπληκτος από τη ρεαλιστική περιγραφή όλου αυτού του σφύζοντος υποθαλάσσιου κόσμου με τα χρώματά του. Κοράλλια, φυτά και ανεμώνες, οστρακοειδή, μαλάκια και ψάρια με πλήρη ονοματολογία και συμπεριφορές, τίποτα στο έτσι και στο περίπου.

     Μόνο που απλή αλληγορία δεν είναι και από νωρίς υποψιάζεσαι το έντονο ανθρώπινο στοιχείο που υποβόσκει γιατί αν η χταποδίνα  περιμένει μέσα στο θαλάμι να σκάσουν τ’ αυγά της να βγουν τα μικρά και μετά να πεθάνει –μοναδικές και συγκινητικές οι αναφορές της στον τελευταίο μονόλογό της—σε χοντρές γραμμές κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τη γυναίκα μητέρα. Και η υποψία επαληθεύεται κάπου στη μέση του βιβλίου όταν με το κεφάλαιο «Το όνειρο» και με ένα μοναδικό τρόπο  παραληρηματικής γραφής μακρόσυρτων προτάσεων, περιγράφεται ανατριχιαστικά μια έκτρωση.

     Για να έρθει στο τέλος εκείνη η απρόβλεπτη και ανατρεπτική «Περισπωμένη» και με έναν αφοπλιστικό τρόπο να βάλει τα πράγματα και τους αναγνώστες στη θέση τους.

     Μαζί με την παραίνεση ότι δεν πρέπει να χάσετε με τίποτα αυτό το βιβλίο, δεν είναι και κάνα «τούβλο», 180 σελίδες εγγυημένης γλαφυρότητας είναι, θα ήθελα να σας πω ότι κανένα από τα κύρια ονόματα που αναφέρονται δεν είναι τυχαίο. Όλα συνοδεύονται από πολύ βαρύ ιστορικό υπόβαθρο, όπως αυτό του τίτλου.

     Τέλος θα ήθελα να κάνω και μια πρόβλεψη: ότι το βιβλίο αυτό θα γίνει σημείο αναφοράς και θ’ αγαπηθεί από πολλά νέα παιδιά, ιδίως κορίτσια, αυτά τα καλά παιδιά που ενδιαφέρονται για τη φύση τα ζώα τον άνθρωπο και όχι μόνο από τα εδώ τα εγχώρια.

Δημήτρης Κουκουλάς

Μάρτης 2020