ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ.....και στα αστεράκια των κριτικών!!!!!

Η ταινία του Λοράν Καντέ «Ανάμεσα στους τοίχους» που τιμήθηκε με το Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών 2008, παίζεται αυτές τι μέρες στους κινηματογράφους της Αθήνας. Παίζεται μάλιστα σε δύο μόνο αίθουσες και ο συνωστισμός που παρατηρείται είναι ανάλογος με αυτό που γινόταν πριν 2 χρόνια με την ταινία «Οι ζωές των άλλων». Και τούτο γιατί συνοδεύεται από ύμνους και διθυράμβους της εγχώριας κριτικής. Αστέρια επί αστεριών παρελαύνουν στις σχετικές σελίδες των περιοδικών και των εφημερίδων. Στο....τσακ κρατιούνται μερικοί για να μη βάλουνε τα 5* και βάζουνε τα 4,5 *. Εμένα όμως η ταινία δεν μου άρεσε!
Έχει να κάνει με τους μαθητές μιας τάξης, ενός πολυφυλετικού σχολείου κάποιας εργατικής συνοικίας του Παρισιού και το φιλόλογο καθηγητή τους, όπου μέσα από κουλτούρες και συμπεριφορές, δημιουργούνται διάφορες εντάσεις, προστριβές και συγκρούσεις.
Κινηματογραφικά ο Καντέ δεν μας δείχνει και κάτι το ιδιαίτερο. Συνεχή κοντινά πλάνα, η κάμερα χαμηλά και εντελώς γραμμική αφήγηση. Μας δείχνει όμως με πολλές λεπτομέρειες τη μέθοδο διδασκαλίας του μαθήματος και τους τρόπους προσέγγισης των μαθητών από τον καθηγητή τους. Οπότε και όλο το ενδιαφέρον και η συζήτηση για το έργο επικεντρώνονται πάνω σε αυτούς τους τρόπους και τις μεθόδους. Και εδώ ακριβώς είναι που υπεισέρχονται οι προσωπικές εκτιμήσεις και απόψεις πάνω στα θέματα του σχολείου.
Εγώ εκπαιδευτικός δεν είμαι. Έτυχε όμως να διαβάσω την περασμένη άνοιξη το πολυδιαβασμένο βιβλίο της Νατάσας Πολονύ: Τα χαμένα παιδιά μας και έπαθα σοκ. Η Πολονύ είναι μια τριαντάχρονη Γαλλίδα καθηγήτρια που δίδαξε για 2 χρόνια σε ένα σχολείο, ακριβώς σαν αυτό που δείχνει η ταινία. Κάποια στιγμή δεν άντεξε, τα βρόντηξε υπέβαλε την παραίτηση της και κάθισε και έγραψε αυτό το βιβλίο-καταγγελία μέσα από τις σελίδες του οποίου καταγγέλλει όλο το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, αυτό που λίγο ως πολύ υπερασπίζεται η ταινία, ξεκινώντας μάλιστα με τη φράση: «Είμαι αντιδραστική». Γιατί ήξερε εκ των προτέρων την εύκολη ετικέτα που θα της κόλλαγαν.
Υποστηρίζει με λίγα λόγια ότι το τέλμα μέσα στο οποίο βρίσκεται σήμερα το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας της, οφείλεται εν πολλοίς στην κυρίαρχη άποψη των τελευταίων 40 χρόνων ότι: κέντρο του σχολείου είναι ο μαθητής. Μια άποψη που όπως λέει φτάνει σε ακρότητες του τύπου: ότι και ο καθηγητής διδάσκεται από το μαθητή. Λέγοντας χαρακτηριστικά: τι να μάθεις από τα σημερινά παιδιά που οι γνώσεις τους, επί το πλείστον, εξαντλούνται στα ριάλιτυ της τηλεόρασης;
Και υπερασπίζεται με σθένος την άποψη της ότι: κέντρο του σχολείου είναι η μάθηση. Ο καθηγητής διδάσκει και ο μαθητής μαθαίνει. Και για το πόσο έχει διασαλευτεί σήμερα αυτό το πράγμα, καταγράφει επώνυμες μαρτυρίες από διάφορα ντοκιμαντέρ της γαλλικής τηλεόρασης όπου όχι καθηγητές αλλά παραδοσιακοί τεχνίτες: κεραμοποιοί, ξυλουργοί, κοσμηματοποιοί, υδραυλικοί, αγγειοπλάστες κ.ά. μιλάνε έκπληκτοι για το πόσο αδιάφορα να μάθουν, είναι τα παιδιά που μετά το γυμνάσιο πάνε κοντά τους για να γίνουν τεχνίτες. "Δεν θέλουν να ακούσουν τίποτα" λένε "βαριούνται, δεν σέβονται την ηλικία μας, κάθονται 5-10 μέρες και μετά φεύγουν". Τραβώντας για τον παρασιτισμό και την παραβατικότητα.
Αν δεν είχα διαβάσει αυτό το βιβλίο μπορεί να μου άρεσε και μένα η ταινία, έτσι δημοκρατικά που πιάνει τα θέματα. Δεν ξέρω πως την είδαν οι εκπαιδευτικοί. Το σίγουρο πάντως είναι ότι όλοι τους ψυχικά θα βγήκαν ευχαριστημένοι και τι καλά θα λέγαν από μέσα τους που είμαστε εδώ, εδώ που ακόμα τα παιδιά των ξένων εργατών, έρχονται στο σχολείο για να μάθουν γράμματα.