Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2022

ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΧΟΡΤΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΜΑΖΕΜΑΤΟΣ ΔΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ!!!

 

 

Καθώς  ο τόπος μας στο θέμα αυτό είναι ευλογημένος: μια τεράστια ποικιλία νοστιμότατων χόρτων καλύπτει τη χλωρίδα του και καθώς όλο και λιγότερες συντοπίτισσές μας τα γνωρίζουν, μόνο κάποιες ηλικιωμένες γυναίκες με τα αρθριτικά τους  σκύβουν με το μαχαίρι και τα μαζεύουν. Οι νεότερες γενιές βρίσκουν την ευκολία των καλλιεργημένων. Και εδώ θα ήθελα να πω ένα μυστικό για την καλλιέργεια των χόρτων που ο πολύς κόσμος δεν το κατέχει: μόλις φρεζάρουν το χωράφι για να το σπείρουν, για να γλυτώσουν βοτανίσματα, το ραντίζουν με ένα είδος ραουντάπ που εξολοθρεύει τα ζιζάνια και αφήνει απείραχτα σπανάκι ή ραδίκια.Έτσι κάθισα και τα ταξινόμησα σε τρεις κατηγορίες: Ραδικοειδή, Τσιγαρολάχανα, Βρούβες και με βάση την πείρα μου δίνω και κάποιες συμβουλές για τη συλλογή τους.

 

 Τα Ραδικοειδή

 

Γενικά: Κατ' αρχήν χρειαζόμαστε ένα κατάλληλο γι' αυτή τη δουλειά μαχαίρι. Κοφτερό και με λάμα γύρω στα 10-12 cm γιατί το ραδίκι ανοίγει τα φύλλα του μέσα από τη γη και πρέπει το μαχαίρι να εισχωρεί πιο βαθιά για να μη μας διαλύεται το χόρτο.



Τα ραδικοειδή αποτελούν τη μεγαλύτερη οικογένεια των άγριων βρώσιμων χόρτων. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι το γάλα που βγάζουν στο σημείο της κοπής τους, το αστεροειδές τους σχήμα και το ότι μπορούν να βραστούν όλα τα είδη μαζί. Συναντώνται σε πολλές παραλλαγές και ποικιλίες που οι ονομασίες τους μπορεί να διαφέρουν και από χωριό σε χωριό.

Έχουμε και λέμε λοιπόν:

 

1. Ραδίκι πλατύφυλο ή Μαυρορόϊδικο. Είναι γλυκό στη γεύση και έχει χοντρό κοτσάνι που καλό είναι να μην το πετάμε αλλά να το καθαρίζουμε γύρω-γύρω γιατί αυτό λένε έχει τις περισσότερες βιταμίνες.

 

2. Ραδίκι κατσαρό ή Λαδάκι. Γευστικά είναι όπως το προηγούμενο και ισχύουν τα ίδια για το κοτσάνι του. Απλά όπως βλέπετε στη φωτογραφία επειδή είναι πιο αραιό από το προηγούμενο θέλει μεγάλη προσοχή για να διακριθεί μέσα στα αγριόχορτα.



3. Ραδίκι εύθραυστο κοινώς Αλευράκι. Θέλει μεγάλη προσοχή στο μάζεμα γιατί σκορπίζει εύκολα. Είναι πολύ νόστιμο, βράζει αμέσως και τρώγεται και ωμό!



4. Ραδίκι γιγαντόσωμο ή Χοντρορόδικο. Η αφή του είναι τραχειά και γίνεται τόσο μεγάλο που μπορείς με 5 τέτοια ραδίκια να γεμίσεις μια κατσαρόλα.





5. Τζοχός ο Μεγαλοπρεπής! Ναι είναι και αυτός ραδικοειδές μόνο που είναι πιο τρυφερός και θέλει λιγώτερο βράσιμο. Μαζί πάντως με τα υπόλοιπα δίνει πολύ καλύτερα αποτελέσματα από ότι να βράζεται μόνος του.

 

6. Ραδίκι πικρό ή πικραλίδα το περιβόητο Ταραξάκο. Σήμα κατατεθέν του είναι το κίτρινο λουλουδάκι και ευδοκιμεί όχι μόνο σε όλη την Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο σχεδόν τον πλανήτη. Είναι το χόρτο που κάνει καλό στις περισσότερες παθήσεις και κάλλιστα θα μπορούσε να ονομαστεί και "πανάκεια". Είναι πικρό στη γεύση του και πιο σκληρό από τα άλλα. Το πολύ λεμόνι σπάει την πικράδα του..


7. Ραδίκι το origimal ή κοκκινορόϊδικο. Είναι ο βασιλιάς των ραδικιών. Είναι αυτό που σε καλλιεργημένη μορφή το βρίσκουμε στις Λαϊκές και τα σούπερ μάρκετ. Είναι πολύ ευαίσθητο και απίθανα νόστιμο. Εκτός από βραστό σαν σαλάτα γίνεται καταπληκτικό φρικασέ με αρνί ή κατσίκι!

 

 


8. Ραδίκι σαρκώδες ή κοκκινολάχανο. Γίνεται πολύ μεγάλο έχει χοντρό κοτσάνι και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μυρωδικά σαν γέμιση πίτας.

 

 

 

 

 

Τα Τσιγαρολάχανα

Ονομάζονται έτσι όχι γιατί έχουν καμιά σχέση με το … επιβλαβές τσιγάρο, αλλά γιατί μπορούν να γίνουν και τσιγαριστά, να μαγειρευτούν δηλαδή με κρεμμύδι και πάστα από ντομάτα και να δεχτούν και ρύζι. Χρησιμοποιούνται και ως μυρωδικά σε όλες τις πίτες. Υπάρχουν πολλά είδη στην κατηγορία, αναφέρω τα κυριότερα.

 

 

1.Η καυκαλήθρα. Αποτελούσε το κύριο μυρωδικό της Οματιάς που έφτιαχναν οι νοικοκυρές στο Γουρνοσφάγια με τα χοντρά άντερα του γουρουνιού και μπλιγούρι.

 

 

2. Η Παπαρούνα ή Παπαρούντα

3. Ο Μάραθος

 

4.Το Αγριοσέσκουλο

 

5. Το Αγριολάπατο

 

 

 

 

 

Η Βρούβα

Η κυρία μια κατηγορία μόνη της. Μόνο με τη Ρόκα έχει κάποα συγγένεια αλλά δεν ταιριάζει. Τη βρίσκουμε ή έρπουσα ἠ σε βλαστάρι.




Αυτά είχα να πω και εύχομαι καλή επιτυχία σε όποιον αρχάριο αποτολμήσει να ξεκινήσει!


2 σχόλια:

φανοστάτης είπε...

Αγαπητέ μου Δημήτρη "Καλή Χρονιά"!
Άρχισες το 2022 με μια υπέροχη και χρησιμότατη δημοσίευση.
Πολλές ευχαριστίες και χαιρετισμούς.

litsa t. είπε...

Πριν μερικα χρονια ο κηπος μας εβγαζε πολλα χορτα.Αλλα απο τα πολλα οργωματα ευδοκιμουν μονο 3-4 ειδη.Πολλα ζοχια λιγα χειροβοτανα αυτα με την τραχια οψη λαπατα και ευτυχως καυκαληθρες.Παντως και με αυτα βολευομαστε.Καλη σας χρονια.