Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2008

Κάφκα: μιά μικρή ιστορία σαν ...παραμύθι!


Βιογραφικά Στοιχεία: Φραντς Κάφκα (1883-1924) γερμανόφωνος συγγραφέας που έζησε στην Πράγα. Αν και έζησε μόνο 41 χρόνια, εκ των οποίων τα τελευταία 8 τα πέρασε νοσηλευόμενος από σανατόριο σε σανατόριο, δημιούργησε με το έργο του μια μεγάλη τομή στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ένα σύμπαν καινοφανές μέχρι τότε και απλησίαστο από τους μετέπειτα πολλούς μιμητές του. Ακόμη και όσοι δεν έχουν διαβάσει Κάφκα θα έχουν ακούσει πολλές φορές να γίνεται λόγος για «καφκική ατμόσφαιρα», «καφκικό περιβάλλον» και άλλα παρόμοια. Εύθραυστος ευάλωτος και ανασφαλής φύλαγε στο συρτάρι τα γραφτά του και όρκισε μάλιστα τον πιστό του φίλο Μαξ Μπρόντ να κάψει όλα του τα κείμενα μετά το θάνατο του. Ο φίλος πάτησε τον όρκο και τα εξέδωσε χαρίζοντας στην ανθρωπότητα μία από τις μεγαλύτερες λογοτεχνικές μορφές της. Τα έργα του με την, κατ’ εκτίμηση μου, δέουσα σειρά προσέγγισης τους από καινούργιους αναγνώστες είναι: Η νουβέλα «Η Μεταμόρφωση», τα μυθιστορήματα «Η Δίκη», «Ο Πύργος», «Αμερική», κάποια διηγήματα, το «Ημερολόγιο» του και τα γράμματα του στη Μίλενα και τον πατέρα. Τη μικρή ιστορία από τη ζωή του που παραθέτω την αφηγήθηκε μετά το θάνατο του, η τότε αρραβωνιαστικιά του Φελίτσε Μπάουερ.

Ευρισκόμενος ο Κάφκα στο Βερολίνο για ολιγοήμερες διακοπές μαζί με την αρραβωνιαστικιά του Φελίτσε Μπάουερ συνάντησαν στο πάρκο δίπλα από το ξενοδοχείο τους ένα κοριτσάκι που έκλαιγε γοερά. Το ρώτησε γιατί κλαίει και η μικρή μέσα από αναφιλητά απάντησε πως έχασε την κούκλα της. «Την αγαπούσες;» την ξαναρώτησε. «Πάρα πολύ» απάντησε το κορίτσι. «Τότε να μη στενοχωριέσαι» της είπε «όπου και αν έχει πάει δεν θα σε ξεχάσει και σίγουρα θα σου στείλει κάποιο γράμμα της». Το κοριτσάκι σταμάτησε να κλαίει και έτρεξε προς τις κούνιες.
Την άλλη μέρα και την ίδια ώρα εμφανίστηκαν πάλι στο πάρκο. Τους είδε η μικρή και ο Κάφκα έβγαλε από την τσέπη του και της κούνησε ένα γράμμα. Έτρεξε κοντά τους με αγωνία και άρχισε να της διαβάζει τα νέα από την κούκλα της. Η οποία της ζητούσε συγγνώμη για τη λύπη που της προκάλεσε και τη διαβεβαίωνε ότι ο μόνος λόγος που την έκανε να φύγει ήτανε η επιθυμία της να γνωρίσει και κάποιον άλλο τόπο. Της υποσχόταν επίσης ότι θα της γράφει κάθε μέρα.
Ξεκίνησε έτσι σε καθημερινή βάση η ανάγνωση της επιστολής, την οποία με πάθος προετοίμαζε ο Κάφκα από το ξενοδοχείο. Με εκπληκτικές περιγραφές του τόπου στον οποίο βρισκόταν η κούκλα. Των ανθρώπων των ζώων και των πουλιών. Διάφορα περιστατικά που της συνέβαιναν. Και λοιπά και λοιπά.
Πανευτυχής η μικρή απολάμβανε τις περιγραφές και κάθε μέρα περίμενε το καινούργιο γράμμα της κούκλας με αγωνία.
Κάποια στιγμή ο Κάφκα αντιλήφθηκε ότι τελείωναν οι μέρες και έπρεπε να φύγει. Τότε έβαλε στην επιστολή μια μεγάλη είδηση από την κούκλα: ότι είχε γνωρίσει ένα πολύ ωραίο αγόρι με πανέμορφα μάτια με τον οποίο αποφάσισαν να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια. Πράγμα που έκανε τη μικρή λίγο να μαραθεί και να φύγει σκεφτική προς τις κούνιες.
Την άλλη μέρα το κορίτσι δεν κατέβηκε καθόλου από την κούνια. Δεν είχε καμία διάθεση να ακούσει την καινούργια επιστολή. Είχε συμβιβαστεί με την ιδέα ότι η κούκλα θα έφτιαχνε τη δική της, πλέον, ζωή.
Και ο παθιασμένος συντάκτης των επιστολών ήτανε πλέον ελεύθερος να γυρίσει στη δική του πατρίδα.

Δημήτρης Κουκουλάς
Νοέμβρης 2008

Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ.....!!!!!!!




" Άλλη μου 'δειξες, άλλη μου μπηξες!"

Περιδιαβαίνοντας χθές τη Λαϊκή, άκουσα από γνωστό μου μανάβη -σαν ειρωνική παρατήρηση στη δήλωση μου ότι κρυώνω και ότι τάχα με ήξερε για πιο σκληρό- τη φοβερή και πρωτάκουστη, για μένα, παροιμία: Άλλη μου' δειξες, άλλη μου' μπηξες.
Προσπαθώντας δε αργότερα να εμβαθύνω στο νόημα της και στο πως μπορεί να προέκυψε η ρήση αυτή, βρέθηκα να βαδίζω μέσα σε μονοπάτια μπερδεμένα και σε ατραπούς του νου αξεδιάλυτες.
Γιατί, ναι μεν, είναι εμφανής η σεξουαλική προέλευση και φύση της παροιμίας και σίγουρα εκφράζει κάποιο παράπονο και έκπληξη ίσως, αλλά από εκεί και πέρα τα πράγματα μπλέκουν δραματικά. Ένα πραγματικό θρίλερ -για να χρησιμοποιήσω την τηλεοπτική έκφραση του συρμού- αρχίζει να ξετυλίγεται.
Το παράπονο αυτό σίγουρα υποδηλώνει δυσαρέσκεια για τη διαφορά μεταξύ επιδειχθέντος και εμπηχθέντος αλλά η διαφορά, όμως, αυτή δεν είναι καθόλου δεδομένη και σταθερή καθότι έχει να κάνει με τη μεταβλητή σχέση: (επιδειχθέν μεγαλύτερο από εμπηχθέν) ή (επιδειχθέν μικρότερο από το εμπηχθέν). Λεπτομέρειες πολύ σημαντικές για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, καθ' ότι στην πρώτη περίπτωση γίνεται εμφανές ότι παραπονούμενη πρέπει να είναι μια ώριμη γυναίκα με υποβόσκον το στοιχείο του ανικανοποίητου, ενώ στη δεύτερη περίπτωση έχουμε μάλλον να κάνουμε με νεαρή και άπειρη κορασίδα με υποβόσκον το στοιχείο του πόνου.
Τα πράγματα όμως εκτροχιάζονται τελείως και η αρχική εικόνα ανατρέπεται εντελώς αν στη δεύτερη σχέση -επιδειχθέν μικρότερο από εμπηχθέν- εισάγουμε την πιθανότερη ως εκδοχή υπόθεση εργασίας: ότι μπορεί τα λόγια αυτά να εκφωνήθηκαν από άνδρα!
Πράγμα διόλου απίθανο για το εντόνως κωλομπαρίζον σεξουλικό παρελθόν της πατρίδος μας. Όταν οι νταβραντισμένοι νεαροί της υπαίθρου, φλεγόμενοι από το άγριο ερωτικό πάθος που την εποχή της ανοίξεως μέσα στην περιρρέουσα ερωτική πανδαισία πανίδος τε και χλωρίδος και με απροσπέλαστα μπροστά τους τα ποικίλα εμπόδια για προσέγγιση του αιδοίου λάμβανε διαστάσεις τέτοιου παροξυσμού που έκαναν πράγματα της απελπισίας απονενοημένα και επώδυνα. Σχημάτιζαν κλειστές παρέες υψηλής συνωμοτικότητας και κάτω από χίλιες προφυλάξεις μέσα σε λόγγους ρουμάνια και απόμερα ξέφωτα, προέβαιναν σε πράξεις λαγνουργίας με εναλλασσόμενο ρεπερτόριο πρωκτών και μορίων. Τις αλήστου μνήμης «αλλαξοκωλιές»!
Απότοκος μάλιστα των οποίων είναι και ο ευρέως χρησιμοποιούμενος σήμερα όρος "αλλαξοκώλια". Όρος με μεταφορική σημασία για την αλληλοϋποστήριξη των κλειστών κυκλωμάτων της στενής και ευρύτερης εξουσίας. Των μίντια του θεάματος και της δημοσιογραφίας. Αλληλοϋποστήριξη που βοηθάει να ανεβαίνουν οι ατάλαντοι. Να περνιούνται οι φελλοί για σπουδαίοι. Τα σκατά για πολιτισμός. Και να καταργούνται οι νόμοι. Να κυκλοφορούνε ελεύθεροι, δηλαδή, οι επώνυμοι της παρανομίας: γνωστά γουρούνια της τηλεόρασης και της μεγαλοδικηγορίας. Και μιλάμε για απάτες εκατομμυρίων ευρώ. Την ίδια ώρα που στα κελιά στοιβάζονται απάνθρωπα οι μικροκλέφτες του κατοστάρικου. Και τα χαμένα πρεζόνια, τα ευάλωτα και ευαίσθητα θύματα της ως άνω παλιανθρωπίας.
Και να είναι ο καϋμός σου διπλός όταν σκέφτεσαι ότι τα γουρούνια αυτά της ξεφτίλας, τα τιμούν με λεφτά δόξα και τηλεθέαση οι ευυπόληπτοι συμπολίτες μας. Άνθρωποι καθώς πρέπει και γονείς που μεγαλώνουν παιδιά!


Υ.Γ. Νοιώθω την υποχρέωση να ζητήσω συγγνώμη από τα κακόμοιρα τα γουρουνάκια, τα αθώα αυτά πλάσματα τα οποία και συμπαθώ, που χάριν λεκτικής έμφασης τα υπέβαλα σε ταλαιπωρία.

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2008

TO "HAPPY END" ΔΕΝ ΗΤΑΝΕ ΚΑΘΟΛΟΥ....HAPPY


Όλος ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος, είτε δράμα ήτανε το έργο είτε κωμωδία, είχε στο τέλος Happy End. Ευτυχισμένο γάμο δηλαδή. Άλλες φορές τελείωνε στους αρραβώνες και στα λογοδοσίματα και άλλες φορές έφτανε και στο μυστήριο: χαρούμενη μουσική γραβάτες νυφικά κουφέτα.. Η φτωχή κοπέλα είχε αποκατασταθεί με τον πλούσιο άντρα και το φτωχόπαιδο είχε βρει την πλουσιοκόρη. Και όταν δε υπήρχε ο παράς περίσσευε η αγάπη και η καλή καρδιά. Έπεφτε η λέξη ΤΕΛΟΣ στην οθόνη και οι θεατές πέφταν μετά στα μαξιλάρια τους γεμάτοι όνειρα και ελπίδες. Οι μοδιστρούλες και οι εργάτριες της εποχής, οι δακτυλογράφοι και οι νεαροί οικοδόμοι, οι οδηγοί και οι μαραγκοί, οι αγροτοπούλες κι' οι νεαροί αγρότες, βούλιαζαν σιγά-σιγά στην αγκαλιά του πιο γλυκού Μορφέα.
Κατά βάθος βέβαια οι άνθρωποι γνώριζαν πολύ καλά το απίθανο του πράγματος και τη μυθοπλασία. Ήθελαν όμως να βαυκαλιστούν, ένα φανταστικό παράθυρο να ανοίξουν. Να δραπετεύσουν για λίγο απ’ αυτό που βίωναν κάθε μέρα. Να αφεθούν στο παραμύθι. Να ταυτιστούν με τα ευτυχισμένα πρόσωπα που βλέπαν στο πανί: Τη Βουγιουκλάκη και τον Παπαμιχαήλ, τη Βούρτση και τον Ξανθόπουλο, τη Βασιλάκου και το Μυλωνά, την Ιασωνίδου και το Λειβαδίτη με όλα αυτά τα διάσημα ζευγάρια της οθόνης. Ουρές στις κινηματογραφικές αίθουσες όλης της χώρας, συνωστισμός στα καφενεία των χωριών που παίζαν οι πλανόδιοι. Και πάντα μα πάντα στο τέλος Happy End ακόμη και με νύφη τη Βασιλειάδου.
Το πρώτο, μάλιστα, απ’ τα ζευγάρια αυτά που προανέφερα έμελε να γίνει και ζευγάρι στη ζωή, τινάζοντας στα ύψη το φαντασιακό των θαυμαστών τους. Η ιδανική και ονειρεμένη οικογένεια. Απανωτά εξώφυλλα με την Αλίκη και το Δημήτρη. Ρομάντσο Θησαυρός Φαντάζιο συνέχιζαν με ρεπορτάζ την ευτυχία της οθόνης. Ήρθε και το παιδί μετά. Μόνο σιγά-σιγά που κάτι χάλαγε και αρχίσανε τα ρεπορτάζ με τους καυγάδες. Δίπλα οι θαυμαστές μεγάλωναν και αυτοί, ο καθένας στο δικό του λούκι, στις συμπληγάδες της ζωής και στη φθορά του χρόνου.
Το όνειρο και ο θαυμασμός για τα ινδάλματα έδινε σιγά-σιγά τη θέση του στην περιέργεια και το κουτσομπολιό. Το ενδιαφέρον του κόσμου παρέμενε ακόμη υψηλό για το τι θα γίνει παρακάτω. Μα όχι πλέον στο πανί με τη γνωστή κατάληξη, αλλά σε αυτό το άγριο και απρόβεπτο έργο της ζωής που είχαν εμπλακεί και τα ινδαλματά τους. Αυτό το έργο που είναι όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά και όλα μπορούν να γίνουν. Και γίναν τα χειρότερα. Το πρότυπο της οικογενειακής ευτυχίας διελύθη!
Αυτό που κρύβαν με το τέλος τους τα έργα εκείνα του σινεμά, αυτό δηλαδή που ζούσαν στη ζωή πολλοί από τους θεατές τους, έμελε να το παίξουν στη ζωή και οι ίδιοι οι ήρωες τους. Σε μια εκδοχή όμως τόσο σκληρή που μας τρομάζει όλους. Μέχρι αποκλήρωση παιδιού από τον πατέρα έκρυβε ο επίλογος μετά το θάνατο των ινδαλμάτων. Σπάνιο πράγμα για τα καθ’ ημάς.
Και όλα αυτά φόρα παρτίδα απ’ τη μικρή, πλέον, οθόνη. Που αν και μικρή πολύ θαυματουργή γιατί τα αλέθει όλα. Και έμεινε τώρα ένα παιδί που περιφέρεται από κανάλι σε κανάλι και όλο και κάτι διεκδικεί. Κάτι που του έλειψε και ψάχνει να το βρει μπροστά στις αδηφάγες κάμερες. Μπαίνει στα σπίτια μας σαν να εκλιπαρεί λίγη αγάπη. Ένα μετέωρο παιδί που είναι άντρας πλέον, μα είχε την ατυχία να είναι το πραγματικό παιδί του πιο ευτυχισμένου ζευγαριού της ελληνικής οθόνης!

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2008

Χριστός και Απόστολος!!!!!!!!!!




Το ότι ο εικονιζόμενος είναι ηλίθιος το είχαμε καταλάβει όλοι. Ακόμη και αυτοί που τον ψήφισαν. Η ηλιθιότητα όμως, όπως και πολλά άλλα πράγματα στη ζωή, έχει τις διαβαθμίσεις της. Και με το συγχαρητήριο τηλεφώνημα που έκανε σήμερα ο τύπος αυτός στον Ομπάμα, νομίζω ότι χτυπάει limitup στην εν λόγω κατάταξη: "Αρχίζει το πιο ωραίο ταξίδι της ζωής σου. Ξεκίνα το και απόλαυσε το!" του είπε. Για ...όνομα !!! που λέει και ο Λαζόπουλος. Ο τύπος το λέει ξεκάθαρα: για 8 χρόνια απολάμβανε. Που τον φύλαγαν οι φουσκωτοί! που του άνοιγαν τις πόρτες να περάσει! που του στρώνανε χαλιά! που ταξίδευε τσάμπα με τα αεροπλάνα! που έτρωγε σε πολυτελή γεύματα! που τον πολιορκούσαν οι κάμερες! που.... που....που....πουθενά η αίσθηση κάποιας ευθύνης!
Σε αυτόν ταιριάζει, τελικά, το σύνθημα που είχαν γράψει στα γκρίγκλις έξω από μια ελληνορθόξη εκκλησία της Αμερικής: "vote the mavro because the other is malakas" και όχι στον κακομοίρη τον Μακέϊν που έδειξε και μια αξιοπρέπεια.