Η χθεσινή απόφαση της Σουηδικής Ακαδημίας να απονείμει το βραβείο Νόμπελ στην καναδή συγγραφέα Άλις Μονρό, την αποκαλούμενη και «βασίλισσα του διηγήματος», θεωρήθηκε ως μια ευχάριστη έκπληξη. Και τούτο γιατί μετά από πάρα πολλά χρόνια βραβεύεται μια «καθαρόαιμη» διηγηματογράφος –ούτε ένα μυθιστόρημα- που με την πανθομολογούμενη υψηλή συγγραφική της τέχνη συγκινεί, εδώ και πολλά χρόνια, χιλιάδες αναγνώστες σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας είναι σχεδόν άγνωστη και δυο βιβλία της που εξέδωσε το Μεταίχμιο πήγαν σχεδόν άπατα. Γιατί και εδώ όπως και παντού η κυριαρχία και πρωτοκαθεδρία του μυθιστορήματος στο χώρο της λογοτεχνίας είναι αδιαμφισβήτητη. Ακόμη και η ίδια η βραβευθείσα, όπως δήλωσε, σκεφτόταν για ένα διάστημα να γράψει και μυθιστόρημα γιατί η κυρίαρχη άποψη για τους συγγραφείς είναι ότι χωρίς ένα μυθιστόρημα στο ενεργητικό τους θεωρούνται … ανολοκλήρωτοι. Και ευτυχώς, λέει, που δεν ενέδωσε στον πειρασμό. Έναν πειρασμό που δεν απέφυγαν όμως πολλοί συνάδελφοι της παρ’ ότι ήταν γεννημένοι για τη μικρή φόρμα. Και στα ελληνικά γράμματα –να μη λέμε ονόματα- υπάρχουν πάμπολλα τέτοια παραδείγματα. Μόνο ο μπαρμπα Αλέξανδρος μας ακολούθησε αντίστροφη πορεία: ξεκίνησε με το μυθιστόρημα, πέρασε στη νουβέλα και μετά στο διήγημα με το οποίο απογείωσε την τεχνική του και το επίπεδο της εθνικής μας λογοτεχνίας. Άλλη τεχνική, βλέπεις, απαιτεί η μεγάλη φόρμα, άλλη το διήγημα και άλλη η ποίηση. Και « ο καθείς εφ’ ω ετάχθη». Οπότε έστω και καθυστερημένα, στα 82 της, θα ανακαλύψουμε και εμείς την συμπαθέστατη κυρία Αλίκη. Εδώ τον Τζων Τσίβερ(1912-1982) έναν από τους τρεις μεγαλύτερους αμερικανούς διηγηματογράφους, μαζί με τον Χεμινγουέϊ και τον Κάρβερ, φέτος εδέησε να τον πρωτοδούμε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη με το έργο του «Ο Κολυμβητής».
Χάρηκα πάντως που δεν πήρε το βραβείο ο Μουρακάμι!
Δημήτρης Κουκουλάς
Νοέμβρης 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου